طراحی اکوهتل در روستای بلیران با هدف دست یابی به الگوهای جدید برای معماری بومی

در سال های اخیر و به دلیل ناکارامدی معماری مدرن در پاسخ گویی به تمامی نیازهای انسانی، توجه دوباره به معماری بومی و الگوهای آن- به عنوان الگویی پاسخ گو به تمامی جنبه های زندگی انسان و مشترک میان مردم یک زمانه- و تولد مجدد آن در دستور کار برخی از نظریه پردازان و معماران در سراسر جهان قرار گرفت. با این وجود معماری بومی در فرهنگ و جامعه امروز ایران، هنوز نتوانسته جایگاه خود را به عنوان یک ضرورت در فرایند شکل گیری فضای ساخته شده بازیابد. به نظر می رسد این امر به دلیل عدم تأکید بر ساختار و روند شکل گیری معماری بومی باشد. از این رو این تحقیق ادعا دارد تولدی جدید از معماری بومی که در گرو دست یابی به زبان الگوی مشترک و الگوهای جدید برای آن است نتیجه ی تأکید بر شروط اساسی روند شکل گیری معماری بومی در طراحی و شکل گیری فضاهای ساخته شده جدید می باشد. برای اثبات این فرضیه در قسمت اول تحقیق بر اساس مطالعات کتابخانه ای وجوه تمایز روند شکل گیری معماری بومی و معماری مدرن، شروط اساسی تولد معماری بومی جدید، و راه های دست یابی به الگوهای جدید برای معماری بومی تبیین گردیده، و در قسمت دوم و سوم با انجام مطالعات میدانی و شناسایی الگوهای موجود معماری بومی و توسعه آن ها، الگوهای جدید برای معماری بومی تدوین گشته است. در بخش پایانی تحقیق تعریف برنامه فیزیکی اکوهتل با توجه به یافته ها و نتایج تحقیق به عمل آمده است، و اکوهتل برنامه ریزی شده با تأکید بر الگوهای جدید تدوین شده برای معماری بومی طراحی گردیده است. پژوهش کیفی حاضر از حیث ماهیت روش، بر اساس روش تحقیق توصیفی در پارادایم ساختارگرایی می باشد که در آن از روش تحلیل استقرا یا قیاس به طور متناوب استفاده شده است. مهم ترین دستاورد تحقیق، تبیین شروط اساسی تولد معماری بومی جدید است که در آن بر سه شرط زبان الگوی مشترک، فقدان ادعای زیبایی شناختی، و تبعیت و بهره وری از طبیعت تاکید شده است. تدوین الگوهای جدید استقرار و ساخت و ساز نیز برآیند کاربست همین نظریه در بستر مورد مطالعه می باشد. اعم الگوهای استقرار تدوین گشته شامل تپه سازی در جداره های مشترک میان محوطه های مسکونی، استقرار اصطبل ها و تلارها رو به جهت بادهای غالب منطقه و در لبه های محوطه، استقرار فضاهای بهداشتی (حمام و سرویس) متصل به فضاهای مسکونی و در جانب غربی آن، استفاده از حیاط به عنوان فضای فعال و محل دسترسی به فضاهای معیشتی و تفریحی، استفاده از گنجه و کمد در داخل فضاهای مسکونی می باشند؛ و از الگوهای ساخت و ساز جدید نیز می توان به استفاده ترکیبی از سنگ و چوب برای ساخت پی و کرسی، استفاده از کرسی چینی سنگی برای زیرسازی فضاهای بهداشتی و کف های خیس مانند استخر، استفاده از چوب آزاد برای پی و کرسی چوبی و استفاده از چوب نراد یا بلوط برای دیوارهای چوبی، استفاده از دیوار دوجداره (یک جداره مصالح بنایی با اندود کاشی و یک جداره دیوار چوبی) برای دیوارهای مشترک میان فضاهای بهداشتی با فضاهای مسکونی و یا با دیوارهای نمای خارجی، استفاده از تخته لت ها برای پوشش بام به دلیل ضریب انتقال حرارت بسیار پایین چوب، عایق کاری رطوبتی بام به واسطه هم-پوشانی متقابل تخته لت ها در ردیف های بالایی و پایینی و بدون استفاده از مصالح واترپروف غیر بومی، استفاده از آبروهای افقی برای چمع آوری آب های باران و در صورت نیاز ذخیره آن در داخل استخرها یا بشکه ها اشاره داشت.